Yönetmelik

MALİYE TEFTİŞ KURULU YÖNETMELİĞİ
GENEL HÜKÜMLER
MALİYE TEFTİŞ KURULU
Kuruluşu, görev ve yetkileri
( 21 Mayıs 1964 gün ve 11708 sayılı Resmi Gazete)

Kuruluş: 
Madde 1 - Maliye Teftiş Kurulu; bir Başkan ile Müşavir Maliye Müfettişi, Başmüfettiş,Müfettiş ve Müfettiş Muavinlerinden kuruludur. 
Müfettişlerle re’sen teftişe yetkili kılınan Müfettiş Muavinleri doğrudan doğruya Maliye Bakanına bağlı olup onun adına teftiş, tetkik ve tahkik yaparlar. 
Müfettişlerin Bakan adına yönetimi ve çalışmalarının düzenlenmesi Başkana verilmiştir. Başkan, Müfettiş sıfat ve yetkisine sahiptir. 

Maliye Müfettişlerinin görev ve yetkileri : 
Madde 2- Maliye Müfettişleri : 

• a)Genel Bütçeye dahil veya Katma Bütçe veya İl Özel İdare ve Belediye Bütçeleri gibi hususi ve mahalli bütçelerle yönetilen daire ve müesseseleri, 
• b) İktisadi Devlet Teşekküllerinden sermayesinin tamamı Devlete ait olanlarla, Maliye Bakanlığı ile ilgili bulunanları, (Maliye Bakanlığınca onaylanmış teftiş programı gereğince ve alacakları tebligat üzerine ) 
• c)İmtiyazlı şirketlerle; sermayesinde Devletin iştirakı olan müesseseleri, (İlgili Bakanlık veya dairenin isteği ve Maliye Bakanlığının emir ve müsaadeleri ile ) 
• d)Bütün dernekleri ve özellikle Devletten mali yardım görenleri,(Maliye Bakanlığının tebliği veya görecekleri acil lüzum üzerine ) mali yönden teftiş etmek, 
• e) Vergi Usul Kanunu gereğince vergi incelemelerinde bulunmak, 
• f) Bankalar Kanunu gereğince Yeminli Bankalar Murakıplarına verilmiş görevleri yerine getirmek, 
• g) Türk Parası Kıymetini Koruma kanun, karar ve tebliğlerine göre incelemelere girişmek, 
• h)Bunların dışında özel kanun, tüzük, yönetmelik ve kararlarla kendilerine verilen sair görevleri yerine getirmek, 

yetkisine sahiptirler. 

Merkez esası : 
Madde 3 - Her Maliye Müfettişinin bir merkezi vardır. Bu merkez Bakan  tarafından tayin edilir. 

Teftiş edilen memurların mecburiyeti : 
Madde 4 - Teftişe tabi daire ve müesseselerde bulunan görevli memurlar; para ve para hükmündeki kağıtlar ile ambar ve depolarında bulunan ayniyatı ve bunlara ilişkin belge ve defterleri, işlemlerle  ilgili gizli de olsa bütün vesikaları ilk talepte  Müfettişe göstermek; saymasına  ve tetkik etmesine yardımda bulunmak mecburiyetindedirler. 

Ancak, orduya ait ayniyat hakkında hakkında Muhasebei Umumiye Kanununun 99 uncu maddesi hükmü dairesinde işlem yapılır. 

Teftiş sonucunda memurlara işten el çektirilmesi, kanuni kovuşturma : 

Madde 5 - Teftiş sonucunda gizli veya açık zimmet ve ihtilası veya işlemlerinde önemli yolsuzluğu görülen veyahut yukarıdaki  maddede yazılı para ve kağıtlar ile ayniyat ve defterleri göstermeyen memurlar, Maliye Memuru iseler, doğrudan doğruya Müfettiş tarafından; diğer Bakanlıklara ve dairelere mensup iseler, Müfettişin isteği üzerine amirleri tarafından, usulüne göre, derhal işten el çektirilir. 

İşten el çektirilmesi gereken memur Askeri Memurlardan ise, Kolordu Komutanının veya daha yüksek üstlerinin muvafakat ve yazılı emirlerinin alınması gerekir. Bu memurlar hakkında işledikleri suçların nevi ve mahiyetlerine göre 1609 numaralı kanun veya Memurin Muhakematı Kanunu hükümlerine göre kovuşturma yapılır. 
Önceki fıkrada sözü geçen kanunların kapsamı dışındaki suçlarla ilgili " Tahkikat Raporları", mahalli Cumhuriyet Savcılığına verilmekle beraber; birer örneği de Maliye  Bakanlığı yolu ile ilgili Bakanlık ve dairelere gönderilir. 

Bu Bakanlık ve daireler teftiş  ve tahkik üzerine alınan karar ve tebliğleri Maliye Bakanlığına bildirirler. 

İşten el çektirme sebep ve şekilleri - Göreve iade : 

Madde  6 - Teftiş ve tahkik sırasında suç delilleri henüz elde edilmemiş olmakla beraber; iş başında kalmasının tahkikatı güçleştireceği kanısına varılan memurlar Maliye Memuru iseler, Maliye Bakanlığının izni ile Müfettiş tarafından; diğer Bakanlıklara mensup iseler, Bakanlıklar tarafından işten el çektirilebilir. 

Teftiş ve tahkik sonucunda suçun işlendiği anlaşılamadığı veya yeter delil bulunamadığı takdirde; işten el çektirilmiş olan memur, Müfettişin vereceği rapor üzerine, Bakanlıklarca derhal görevine iade olunur. 

Teftiş Kurulu Kalemi ve görevleri : 

Madde 7 - Teftiş Kurulu Kalemi, Başkanın emri altında bir Kalem Müdürü ile yeter sayıda memurdan kuruludur. 

Müfettişlerden gelen rapor ve fezlekelerle tahkikat evrakını kayıt ve ilgili olduğu dairelere vererek izlemek; işleri bitenleri düzenli bir şekilde saklamak; Çalışma ve Hakediş Cetvellerini zamanında inceleyerek tahakkuka ait işlemi hazırlamak; Müfettişlerden ve dairelerden gelen diğer her türlü yazıları kayıt ve cevaplarını sevk etmek; Teftiş Kurulunun çalışmaları ile ilgili kayıt ve dosyaları tutmak Teftiş Kurulu Kaleminin görevlerini teşkil eder. 

Kalemin idaresinden birinci derecede Kalem Müdürü sorumludur. 

Teftiş Kurulu Kalemi Müdür ve memurları görevleri dolayısıyla edindikleri bilgileri açıklayamazlar.

- II -
MALİYE MÜFETTİŞLİĞİNE GİRİŞ

Müfettiş Muavinliği : 

Madde 8- Yetiştirici ve yükseltici nitelikte olan bu mesleğe Müfettiş Muavini olarak girilir. 

Müfettiş Yardımcılığı Giriş Sınavı : 

Madde 9- (25 Ağustos 2001 tarih ve 24504 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ve yürürlükte bulunan son şekli) Maliye Müfettiş Yardımcılığına atanmak için, Müfettiş Yardımcılığı Giriş Sınavını kazanmak şarttır. 

Giriş sınavlarının açılış tarihleri, sınavın yapılacağı yerler, sınava davet ve ilan ile ilgili hususlar Bakanlıkça belirlenir. 

Giriş sınavı, yazılı ve sözlü olmak üzere iki aşamalı bir sınavdır. Yazılı sınavda başarılı olamayanlar sözlü sınava alınmazlar. (*)1, ( **)2

Giriş Sınavı Koşulları : 

Madde 10- (25 Ağustos 2001 tarih ve 24504 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ve yürürlükte bulunan son şekli) Maliye Müfettiş Yardımcılığı giriş sınavına katılabilmek için; 

• a) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde yazılı nitelikleri haiz olmak, 
• b) Sınavın açıldığı yılın Ocak ayı başında 30 yaşını doldurmamış bulunmak, 
• c) En az 4 yıllık lisans eğitimi veren Siyasal Bilgiler, Hukuk, İktisat, İşletme, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültelerinden veya bunlara denkliği yetkili makamlarca kabul edilen yurt içi ve yurt dışındaki öğrenim kurumlarından birisini bitirmiş olmak,  
• d) Daha önce Maliye Müfettiş Yardımcılığı Sınavına katılmamış veya en fazla bir kez katılmış olmak, 
• e) Süresi içinde başvurmuş ve başvuru belgesi ile birlikte diğer belge ve bilgileri kurula vermiş bulunmak,
• f) (19 Ağustos 2002 tarih ve 24851 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ve yürürlükte olan son şekli) Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik gereği yapılacak Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS)'nda yeterli puanı almış olmak (Yeterli puan, her sınav dönemi için Teftiş Kurulu Başkanlığınca tesbit ve ilan edilecek puanı ifade eder.),
• g) Maliye Müfettişliği karakter ve niteliklerini haiz bulunmak (Bu husus Maliye Teftiş Kurulunca zamanında yapılacak idari araştırma ve soruşturma ile saptanır), 
• gerekir. (*)3, (**)4 (***)5

Giriş sınavı formaliteleri : 

Madde 11- (19 Ağustos 2002 tarih ve 24851 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ve yürürlükte olan son şekli) Sınava girmek isteyenler Maliye Bakanlığı Teftiş Kurulu 

Başkanlığına bir dilekçe ile başvururlar. Dilekçeye isteklinin iş ve oturma yeri adresleri yazılır ve aşağıdaki belgeler eklenir : 

• a) Nüfus cüzdanının aslı veya tasdikli örneği, 
• b) Kendi el yazısı ile hal tercümesi, (Hal tercümesinin, baba ve annesinin adları ile meslek veya işlerini; İlk, Orta ve Yüksek Öğrenimlerini yaptığı okulları ve yerlerini; kendisi hakkında açık bilgi verebilecek iki kişinin ve ayrıca yüksek öğretim üyelerinden ikisinin adlarını; yüksek öğrenimden sonra ne gibi görev ve işler  yaptığını belirtecek şekilde düzenlenmesi gerekir). 
• c) Askerlik görevini yaptığını veya sınav tarihinde ertelenmiş bulunduğunu gösterir resmi belge, 
• d) Yüksek öğrenim bitirme diploma veya belgesi, 
• e) (12 Temmuz 2007 tarih ve 25580 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ve yürürlükte bulunan son şekli) Görev yapmasına engel bir halin olmadığına dair ilgilinin yazılı beyanı (6*)
• f) 6X9 büyüklüğünde 4 adet fotoğraf, 
• g)(19 Ağustos 2002 tarih ve 24851 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ve yürürlükte bulunan son şekli) Kamu Personel Seçme Sınavı (KPSS) Sonuç Belgesi. 

Sınav yerleri : 

Madde 12- (21 Temmuz 1995 tarih ve 22350 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ve yürürlükte bulunan son şekli) Maliye Müfettiş Yardımcılığı Giriş Sınavının yazılısı Ankara, İstanbul ve İzmir’de sözlüsü ise Ankara’da yapılır. 

Adayların sayı ve istekleri de dikkate alınarak yazılı sınav bu illerden birinde veya ikisinde yapılabilir. Adayın hangi ilde sınava gireceği adaylık belgesinde gösterilir.* 7

Adaylık belgesi :
Madde 13- Sınava girebileceklere, Teftiş Kurulu Başkanlığınca, fotoğraflı "Adaylık Belgesi" verilir. Sınavlara, ancak bu belgenin gösterilmesi  suretiyle girilebilir. 

Giriş sınavı programı : 

Madde 14- (21 Temmuz 1995 tarih ve 22350 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ve yürürlükte bulunan son şekli) Maliye Müfettiş Yardımcılığı giriş sınavının programı aşağıdadır; 

• a) Maliye : 

1. 1) Genel Maliye Teorisi ve Maliye Politikası 
2. 2) Vergi Hukuku ve Türk vergi sistemi 
3. 3) Devlet Borçları 
4. 4) Kamu gelirleri ve kamu harcamaları 
5. 5) Bütçe 
6. 6)Uluslararası Maliye 

• b) İktisat : 

1. 1) Mikro ve Makro İktisat 
2. 2) İktisadi Düşünceler Tarihi 
3. 3) Para, Banka, Konjonktür 
4. 4) Milli gelir ve büyüme teorileri 
5. 5) Uluslararası İktisat ve İktisadi Kuruluşlar 
6. 6) İşletme İktisadı ve Fiyat teorileri 
7. 7) Türkiye ve Dünya Ekonomisi 

• c) Hukuk : 

1. 1)  Anayasa Hukuku 
2. 2)  İdare Hukukunun Genel Esasları ve İdari Yargı 
3. 3) Ceza Hukuku ve Ceza Muhakemeleri Usulünün Genel Esasları 
4. 4) Medeni Hukuk, (Aile Hukuku hariç) 
5. 5) Borçlar Hukukunun Genel esasları 
6. 6) Ticaret Hukukunun Genel esasları, (Deniz Ticareti ve Sigorta Hukuku hariç) 

• d) Muhasebe : 

1. 1) Genel Muhasebe 
2. 2) İşletme Finansmanı (Mali Analiz ve Revizyon) 
3. 3) Ticari Hesap 

• Sınavda, adayların mali, hukuki ve iktisadi olayları değerlendirmelerini, tartışmalarını, yorumlamalarını ve sorunlara çözüm yolları önermelerini sağlayacak sorulara ağırlık verilir.* 8

Giriş sınavı notlarının değerlendirilmesi : 

Madde 15- Yazılı sınavda başarı için her dersten en aşağı 5 numara alınması ve bütün derslerden alınacak not ortalamasının (6,6) dan aşağı düşmemesi gerekir. 
Yazılı  sınavda başarı gösterenlerin sözlü sınavda genel olarak iktisadi, mali ve hukuki bilgileri yoklanır. Bu sınavda tek not verilir. Bu notun (5) den aşağı düşmemesi şarttır. 

Yazılı sınav notları ortalaması sözlü sınav notu ile birleştirilerek ikiye bölünür. Böylece bulunacak ortalama da (6,6) aşağı olamaz. Aynı giriş sınavında başarı gösterenler bir promosyon teşkil eder ve Müfettiş Muavinliğine atanmaları sınavdaki derece sırasiyle yapılır. 

Giriş sınavını kazanamayanlar : 

Madde 16- İki defa Müfettiş Muavinliği sınavına giripte başarı sağlayamayanlar üçüncü bir sınava kabul olunmazlar. 

Yeterlik sınavından önce Kuruldan çıkarılma: 

Madde 17- 18 inci maddede belirtilen Müfettiş Muavinliği döneminde, Maliye Müfettişliği karakter ve nitelikleri ile bağdaşmayacak tutum ve davranışları sabit olanlar "Yeterlik Sınavı" beklenmeksizin Kurul dışında başka bir memuriyete nakledilebilirler. 

Müfettiş Muavinliği dönemi ve Yeterlik Sınavı : 

Madde 18- (12 Temmuz 2007 tarih ve 25580 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ve yürürlükte bulunan son şekli) Maliye Müfettiş Muavinleri üç yıllık bir staj döneminden sonra Yeterlik Sınavına tabi tutulurlar. Bu sınavda başarı gösterenler, derece sırasıyla müfettişliğe atanırlar.

Yeterlik Sınavında başarı gösteremeyenler ile haklı bir özrü olmaksızın sınava katılmayanlar Maliye Müfettiş Yardımcılığı ile ilişikleri kesilerek Bakanlıkça uygun görülen bir göreve atanırlar.(9*)

Madde 18-* (21 Mayıs 1964 tarih ve 11708 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Teftiş Kurulu Yönetmeliğinin ilk şekli)

9   Maliye Müfettiş Muavinleri üç yıllık bir staj döneminden sonra Yeterlik Sınavına tabi tutulurlar. Bu sınavda başarı gösterenler, derece sırasıyle 5 inci sınıf müfettişliğe atanırlar. 

Sınavda başarı gösteremiyenler Teftiş Kurulundan çıkarılırlar. Bunlara, istedikleri takdirde, Maliye teşkilatında başka görevler verilebilir. 

Yeterlik Sınavına birden fazla çağrılmasına rağmen sağlık kurulu raporu ile belirlenen daimi ve ciddi rahatsızlıklar dışında sürekli olarak, hastalık nedeniyle rapor almak suretiyle sınava katılmayanlar hakkında da yukarıdaki hüküm uygulanır. 

Yeterlik Sınavı programı : 

Madde 19- Müfettiş Muavinlerinin üç yıllık dönemde kazandıkları mesleki bilgi ve tecrübe derecesinin anlaşılması için yapılan Yeterlik Sınavı programında, aşağıda esasları açıklanan "Mali mevzuat ve tatbikatı" ile "Teftiş, tetkik ve tahkik usulleri" yer alır : 

A- MEVZUAT VE TATBİKAT : 

• a) Her çeşit vergi, resim ve harçlar; tekel gelirleri, 
• b) Tahsilat, 
• c) Muhasebe işlemleri, (Gider kanunları ve bütçe tatbikatı) 
• d) Devlet muhasebesi ve kayıtları, 
• e) Milli emlak, 
• f) Hazine işlemleri; kambiyo ve Devlet borçları, 
• g) Memurlar hakkında tahkikat. 

Bu konularla ilgili hükümlerden başlıcaları şunlardır: 

Muhasebe-i Umumiye Kanunu, Devlet Muhasebesi Genel ve Muamelat Yönetmelikleri, Bütçe Gider Belgeleri; Artırma, Eksiltme ve İhale Kanunu: Maaş, Taadül, Harcırah, Emeklilik, Kefalet Kanunları; Umumi Muvazene ve Bütçe Kanunlarının yürürlükteki hükümleri, bu kanunlar ve ekleri cetvellerle tarhına, tahsiline ve uygulanmasına mezuniyet verilen bütün vergi, resim ve harçlara ilişkin kanun, tüzük ve yönetmelikler; Maliye Bakanlığı Merkez ve Taşra Kuruluşlarına ait Kanun Tüzük ve Yönetmelikler, Milli Emlakla ilgili hükümler; Hazine, Nakit  ve Kambiyo İşlemleri; 

Devlet Borçları, Bankalar Kanunu, Memurin Kanunu, Fevkalade Hallerde Haksız Mal İktisabına Dair Kanun, İktisadi Devlet Teşekküllerinin Yönetim ve Denetlenmesine Ait Hükümler; Katma Bütçeli Dairelerle Özel İdare ve Belediyeler Gelirlerine İlişkin Hükümler; Devlet Planlama Teşkilatı ile ilgili hükümler, 

B- TEFTİŞ, TETKİK VE TAHKİK USULLERİ : 

a) Teftiş ve tetkik usulü : 

• - Vezne, değerli kağıtlar, 
• - Muhasebe, 
• - Zat maaşları, (Emekli, Dul, Yetim, Maluliyet maaşları ile vatani hizmet tertibinden bağlanan maaşları) 
• - Tahsilat, 
• - Başlıca vergiler, 
• - Vergi incelemeleri, 
• - Banka, kambiyo, 
• - Milli Emlak, 

işlemlerinin teftiş ve tetkiki usulleri. 

(Pul ve değerli kağıtlar hesaplarının tetkik ve kontrolü, veznedar ve sayman mutemetlerinin yolsuzlukları; gelir ve gider belgelerinin ve saymanlık kayıtlarının incelenmesi; vergi, resim ve harçlardan herbirinin tarh, tahakkuk ve terkin safhalarının tetkik ve teftişi; tahsildar yolsuzluklarının nev’ileri ve bunları tesbit tarzı... v.s.) 

b) Tahkik usulü : 

(Memurun Muhakematı Kanunu, 1609 sayılı Kanun; Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun tahkikata, Ceza Kanununun memur suçlarına ilişkin hükümleri). 

Yeterlik Sınavı notlarının değerlendirilmesi : 

Madde 20- "Yazılı" sınav, 19 uncu maddenin A bendinde 7 fıkra halinde sayılan konular ile aynı madenin B bendindeki iki konudan ayrı ayrı olmak üzere, 9 grup halinde yapılır. Bu sınavda her gruptan en az (6) numara almak şarttır. 

Yeterlik Sınavının "Sözlü" kısmında teftiş ve tahkik usullerine ait mesleki bilgi ile günün iktisadi ve mali meseleleri sorulur. Bu sınav "Mesleki bilgi" adı altında tek grup sayılır ve bundan da en az (6) numara almak lazımdır. 

Yeterlik Sınavı; yukarıda belirtilen "Yazılı" ve "Sözlü" kısımlardan başka, Müfettiş Muavininin üç yıllık staj döneminde yazdığı önemli raporların incelenmesi şeklinde üçüncü bir  kısmı da içine alır. Bu raporların incelenmesi sonucunda ayrıca "Teftiş notu" verilir. 

Yazılı sınavda yer alan grupların her birinden alınan numaralar ayrı ayrı gözönünde bulundurulmak ve "Mesleki bilgi" ile "Teftiş notu" numaraları bunlara eklenmek suretiyle, 11 notun ortalaması bulunur ve bu ortalama sınavda başarıya esas kabul edilir. 

Sözü edilen ortalama (6,6) dan aşağı olamaz. 

Yabancı dil yeterliği : 

Madde 21- (5 Ağustos1976 gün ve 15668 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan "Maliye Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin 22.32. ve 33. maddelerinin değiştirilmesi ve 21. ve 42. maddelerinin Kaldırılmasına Dair Yönetmelik" uyarınca "Yabancı Dil Yeterliği" ile ilgili 21. madde yürürlükten kaldırılmıştır.) 

Sınav kurulları ve sorular : 

Madde 22- (14 Ocak 1992 gün ve 21111 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ve yürürlükte olan son şekli) Maliye Müfettiş Yardımcılığı "Giriş" ve Müfettişlik "Yeterlik" sınavları, Teftiş Kurulu Başkanının başkanlığında Bakan tarafından belirlenecek Kurulda görevli Maliye Müfettişlerinden oluşan beş kişilik bir sınav kurulunca yapılır. Ancak "Yeterlik" sınavında, bu üyelerden en çok ikisi Maliye Müfettişliği yapmış Bakanlık mensupları arasından seçilebilir. 

Sınav kurullarında ayrıca ikişer yedek üye görevlendirilir. 

Gerek giriş ve gerekse yeterlik sınavlarında, kısa zamanda cevaplandırılabilecek çok sayıda soru sorulması öngörülür. 

Yeterlik sınavı soruları arasında, ilgili mevzuata bakılmak suretiyle çözülebilecek problemlere yer verilebilir. (*) 10,(**) 11,(***)12,(****)13

9   Madde 22- * (21 Mayıs 1964 tarih ve 11708 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Teftiş Kurulu Yönetmeliğinin ilk şekli )
a)Giriş Sınavlarını yapacak kurul üçüncü sınıf ve daha yukarı Maliye Müfettişleri arasından seçilir. Sınav Kurulu üyeleri, gerekmedikçe, üç yıl süre ile değiştirilmez. 
b)Yeterlik Sınavı Kurulu, Maliye Bakanlığı merkez kuruluşunda görevli bulunan eski müfettişlerle üçüncü ve daha yukarı sınıftaki Maliye Müfettişleri arasından seçilir. 
Gerek giriş sınavı ve gerek yeterlik sınavlarında, kısa zamanlarda cevaplandırılması mümkün çok sayıda soru sorulması öngörülür. 
Yeterlik Sınavı soruları arasında, ilgili kitaplara bakılmak suretiyle çözümü mümkün bazı problemlere yer verilebilir. 

10  Madde 22- ** (05 Ağustos 1976 gün ve 15668 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan şekli) Maliye Müfettiş Muavinliği “Giriş” ve Müfettişlik “Yeterlik” sınavlarını yapacak komisyon bir başkan ve dört üyeden az olmamak üzere Bakan tarafından tayin olunacak görevlinin başkanlığında Kurul Bakanının iştirakiyle kurul ve bakanlık yetkilileri arasından  Bakanlıkça tensip olunan üç asil ve iki yedek üyeden teşekkül eder.
Gerek giriş ve gerek yeterlik sınavlarında, kısa zamanlarda cevaplandırılması mümkün çok sayıda soru sorulması öngörülür.
Yeterlik sınavı soruları arasında, ilgili kitaplara bakılmak suretiyle çözümü mümkün bazı problemlere yer verilebilir.

11  Madde 22- ** (14 Eylül 1976 gün ve 15707 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan şekli) “Maliye Müfettiş Muavinliği “Giriş” ve Müfettişlik “Yeterlik” sınavlarını yapacak komisyon Teftiş Kurulu Başkanının Başkanlığında Kurulda görevli Maliye Müfettişleri ile Maliye Müfettişliği yapmış Bakanlık mensupları arasından Bakan tarafından tespit edilecek beş üyeden teşekkül eder, ayrıca iki yedek üye tespit edilir. 
Gerek Giriş Sınavı Ve Gerek Yeterlik Sınavlarında, kısa zamanlarda cevaplandırılması mümkün çok sayıda soru sorulması öngörülür. 
Yeterlik Sınavı soruları arasında, ilgili kitaplara bakılmak suretiyle çözümü mümkün bazı problemlere yer verilebilir. 

- III -
MALİYE MÜFETTİŞLERİNİN ÇALIŞMA ESASLARI
Genel plan : 
Madde 23- Maliye Bakanlığının çeşitli kademelerindeki teftiş, denetleme ve inceleme organlarına verilmiş olan görevlerin en tesirli ve verimli bir şekilde yerine getirilmesini sağlamak amaciyle , her yıl, Mart veya Nisan ayı içinde, Maliye Bakanının başkanlığında, Teftiş Kurulu Başkanı, Hesap Uzmanları Kurulu Başkanı, Yeminli Banka Murakıpları Kurulu Başkanı ile Bakanlık Genel Müdürleri ve müstakil daire temsilcilerinin katılması  ile bir veya birden fazla toplantı yapılır. 
Bu toplantılarda o yıla ait teftiş, denetleme, inceleme ve tahkik ihtiyaçları ve bunlara ait esaslar ile koordinasyon prensipleri bir "Genel Plan" halinde tesbit olunur. 

Yıllık teftiş programları : 
Madde 24 - Önceki maddede sözü geçen teftiş ve denetleme organlarının yıllık çalışma programları, ilgili Kurul Başkanlıkları ve dairelerince, genel planda yer alan esaslar gözönünde bulundurulmak suretiyle düzenlenir. 
Aynı esaslar dairesinde Teftiş Kurulu için hazırlanacak yıllık teftiş programında aşağıdaki konulara öncelikle yer verilir : 
a) Genel Bütçenin hazırlık ve uygulama safhalarının denetlenmesi, 
b) Devlet planı ve yıllık uygulama programları gereğince kamu sektöründe yapılan yatırımların safha ve sonuçları ile ilgili çalışmalar. 
12        Madde 22- **** (17 Mayıs 1989 gün ve 20168 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan değişmeden önceki şekli)Maliye Müfettiş Muavinliği Giriş Sınavlarını yapacak sınav kurulu, Teftiş Kurulu Başkanının Başkanlığında Bakan tarafından belirlenecek Kurulda görevli Maliye Müfettişleri ile Maliye Müfettişliği yapmış Bakanlık mensuplarından iki, Üniversitelerin Öğretim Üyelerinden de bir üyenin katılacağı iki üyeden teşekkül eder. 
Maliye Müfettişliği yeterlik sınavlarını yapacak sınav kurulu, Teftiş Kurulu Başkanının başkanlığında Bakan tarafından belirlenecek Kurulda görevli Maliye Müfettişleri ile Maliye Müfettişliği yapmış Bakanlık mensuplarından üç, Üniversitelerin Öğretim Üyelerinden de bir üyenin katılacağı beş üyeden teşekkül eder.
Sınav Kurullarında ayrıca ikişer yedek üye görevlendirilir .
Gerek giriş sınavı ve gerek yeterlik sınavlarında, kısa zamanlarda cevaplandırılması mümkün çok sayıda soru sorulması öngörülür. 
Yeterlik Sınavı soruları arasında, ilgili Kanun ve Yönetmeliklere bakılmak suretiyle çözümü mümkün bazı problemlere yer verilebilir.
c) Mali kanun, karar, tüzük ve yönetmeliklerin hazırlanmasına katılmak ve bu konu ile ilgili çalışmalarda bulunmak, 
d) Maliye Bakanlığının merkez ve taşra kuruluşlarının teftişi, 
e) Katma ve özel bütçeli idarelerle, belediyeler ve döner sermayeli idarelerin teftişleri, 
f) İktisadi Devlet Teşekküllerinden sermayesinin tamamı Devlete ait olanlar ile Maliye Bakanlığı ile ilgili bulunanların teftişi, 
g) Bankaların ve büyük mali müesseselerin teftişi, 
h) Özellikle Devletten yardım gören derneklerin mali yönden denetlenmesi, 
i) Vergi incelemeleri, 
j) Tahkikat, 
k) Yurt dışı teftiş, inceleme ve tahkikleri. 
Bu program Maliye Bakanının onayı ile kesinleşir. 

Yıllık teftiş programı hazırlıkları : 
Madde 25 - Teftiş Kurulunun bünyesi içinde, Başkan ve Başkan Yardımcıları tarafından yönetilmek üzere : 
a) Hazırlayıcı bilgiler toplamak ve bunları değerlendirmek suretiyle Kurulun yıllık teftiş programının esaslarını tesbit etmek,
b) Teftiş ve denetleme organları arasında koordinasyon sağlanması ve beliren ihtiyaç ve şartlara göre çalışmalara yön verilmesi ile ilgili olarak, genel plan toplantılarında ileri sürülecek teklif ve görüşleri hazırlamak, 
c) Yıllık programlar gereğince yapılan teftiş ve tetkikleri değerlendirerek genel sonuçlara varmak... 
amacıyla özel ve devamlı çalışmalar yapılır. 

Maliye Müfettişlerinin çalışmaları : 
Madde 26 - Maliye Müfettişlerinin, 24 üncü maddede belirtilen yıllık teftiş programları; "Turne", "Büyük merkezler" ve "Merkez emri" teftişleri esasına göre uygulanır. 
Programların aynen uygulanması asıldır. Gerektiği takdirde, Başkanlıkça, bu programlarda değişiklik yapılabilir. 

Turne yerleri ve turneye başlama tarihleri : 
Madde 27 - 
A) BÜYÜK MERKEZ TEFTİŞLERİ : (Ankara, İstanbul, İzmir) 
Büyük merkez teftişleri, bu merkezlerin belediye sınırları içindeki teftiş ünitelerinde ve turne teftişlerinin dışında kalan zaman dahilinde yapılır. 

B) TURNE TEFTİŞLERİ: 
Büyük merkezler dışındaki teftişler yönünden Türkiye altı bölgeye ayrılmış olup bunlar, Yönetmeliğe ek listede gösterilmiştir. Bu teftişlere, ek listede bölgeler itibariyle belirtilen Haziran, Ağustos ve Ekim aylarından, Başkanlıkça tespit olunacak birinin ilk haftasında başlanır. 
Müfettişler programlarının tebliğinden itibaren bir hafta içinde turneye hareket tarihlerini yazı ile Başkanlığa bildirmek ve ellerindeki işleri, turneye hareket tarihlerini geciktirmiyecek şekilde bitirmek zorundadırlar. 
İşlerini bitiremiyecek durumda olanlar, keyfiyeti sebepleri ile birlikte Başkanlığa bildirerek, alacakları talimata göre hareket ederler. 
Bakanlık makamının gerekli gördüğü hallerde turnelerin başlama tarihleri değiştirilebilir. 
Her türlü izinler turne süresine mahsup edilmez 

C)MERKEZ EMRİ TEFTİŞLERİ : 
Turnelerini III üncü ve VI ncı bölgelerde yapan müfettişler, bu çalışmalarını bitirdikten sonra, merkez emrine girerler. 
Merkez emri dönemi Haziran başından itibaren bir yıldır. 
Merkez emrinde bulunan müfettişler, Başkanlığın, bölge ile kayıtlı olmaksızın vereceği her türlü işleri görürler. 

Turne süreleri: 
Madde 28- Turne süreleri : 
a) Re’sen teftişi yetkili Müfettiş Muavinleri için 6ay, 
b) 5 inci sınıf müfettişler için 5 ay, 
c) 4 ve 3 üncü sınıf müfettişler için 4 ay, 
d) 2 ve 1 inci sınıf müfettişler için 3 ay, 
e) Başmüfettiş ve müşavir Maliye Müfettişleri için 2 ay, 
dır. 

Turne ve merkez emri grupları : 
Madde 29- Turne teftişleri bakımından Maliye Müfettişleri 6 "Bölge", 2 "Merkez emri" esasına göre 8 gruba ayrılır. 
5 inci sınıfa atanan müfettişlerin turnesi VI ncı bölgeden başlar. Bu bölgede turne yapmadan askerlik görevine çağrılanlar da Kurula dönüşte turneye VI ncı bölgeden başlatılır. 
Turne programlarının düzenlenmesinde, Müfettiş Muavinleri için (Re’sen teftiş ve tahkik yetkisi verilenler de dahil) bölge esasına bağlı kalınmaz. 

Özel hallerde grup ve bölge sırası : 
Madde 30- Teftiş Kurulu Başkan Yardımcılığı, askerlik görevi, yurt dışı staj, teftiş ve tetkikleri, Memurin Kanununa göre izin kullanılması grup değiştirilmesine sebep teşkil etmez. 
Bakanlıkça büyük merkez teftişlerinin öngörüldüğü yıllarda uygulanamayan turne teftişlerindeki bölgeler bir sonraki yılda aynen muhafaza edilir. 

Turne programının süresinde bitirilmesi : 
Madde 31- Müfettişler çalışmalarını verilen sürelere göre düzenlemeğe mecburdurlar. 
Turne programında gösterilen süreler 10 günden fazla uzatılmaz. 10 günü geçmeyen uzatmalar müteakip turne süresinin hesabında nazara alınmaz. 
Başkanlıkça uygun görülen sebeplerle 10 günü aşan uzatmaların 10 günden fazlası müteakip turne süresinden indirilir. 

Teftiş Kurulu Başkan Yardımcılığı : 
Madde 32- (14 Eylül 1976 gün ve 15707 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ve yürürlükte olan son şekli) Kurul Başkanına yardımcı olarak çalışacak Maliye Müfettişleri Bakanlık Onayı ile tespit edilir. * 13

Dış memleketlerde teftiş : 
Madde 33- (14 Eylül 1976 gün ve 15707 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ve yürürlükte olan son şekli) Görevlerinde başarılı kurul mensupları yapılacak yabancı dil imtihanlarında da başarılı olmak şartı ile Bakanlıkça lüzum görülecek inceleme ve araştırmaları yapmak veya Bakanlıkça uygun görüldüğü hallerde mesleki incelemelerde bulunmak maksadı ile bir yıldan fazla olmamak üzere yabancı memleketlere geçici görevle gönderilir. Ancak, yabancı memleketlere gönderilecek Maliye Müfettişlerinin, yurt dışına hareketten önce, yurt dışında kalınacak sürenin iki katı kadar, Maliye Bakanlığına karşı mecburi hizmet taahhüdünde bulunmaları şarttır. 
Yabancı dil imtihanları Yönetmeliklerde yazılı esaslara göre Başkan ve üyeleri Bakan tarafından tayin olunan en az üç kişilik bir komisyon tarafından yapılır. (*)14, (**)15

İstisnai mahiyette görevler ve bu görevlere ait süre mahsupları : 
Madde 34- Önemi ve ivediliği Bakanlık Makamınca tayin ve takdir edilmek suretiyle müfettişler, işbu Yönetmelik hükümleri dışında da görevlendirilebilir. 
Merkez emrinde olmayan müfettişlerden bulundukları büyük merkezler dışında : 
a) Diğer büyük bir merkezde görevlendirilenlerin bu görevde geçirdikleri sürenin bir aydan fazlası, 
b) Büyük merkezler dışındaki il ve ilçelerde görevlendirilen müfettişlerin görev sürelerinin tamamı. 
müteakip turne sürelerinden indirilir. 

Maliye Müfettişlerinin çalışma anlayış ve amacı : 
Madde 35- (25 Ağustos 2001 tarih ve 24504 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ve yürürlükte olan son şekli). Maliye Müfettişlerinin teftiş, tetkik ve denetleme çalışmaları; esas itibariyle, mali mevzuatın uygulanmasının kontrolü ve olayların ekonomik ve mali sebep ve yönlerini tahlil ve müesseselerle sistemlerin ıslahı için gerekli tedbirlerin alınması amacını güden faaliyetlerdir. 
Bu anlayış ve amaçla yapılan teftiş, tetkik ve denetlemelerde; işin önem ve niteliğine göre, teftiş ve tetkik usullerinden, çeşitli kademelerdeki denetleme ve kontrol birimlerinin mesailerinden faydalanılabilir  * 16

Çalışmalarda ihtisasa yönelme : 
Madde 36- Yıllık teftiş programlarının düzenlenmesinde ve Kurul çalışmalarının yönetiminde Müfettişlerin çeşitli servis ve konularda birindeki bilgilerini geliştirmeleri, ihtisas sahibi olmaları hususuna imkan nispetinde önem verilir. 
Müfettişler, Maliye Bakanının onayı ile, Bakanlığın merkez ve dış kuruluşlarında geçici olarak görevlendirilebilir. Bu fıkranın uygulamasında; bulundukları diğer büyük merkezden çağrılmak suretiyle görevlendirilen Müfettişlerin bu görevde geçirecekleri müddetin bir aydan fazlası müteakip turne surelerinden indirilir. Dış kuruluşta bu şekildeki çalışmalarda geçen süreler için mahsup esası uygulanmaz. 

Grup şefleri ve görevleri : 
Madde 37- Yıllık teftiş ve tetkik programlarının uygulanmasında "Grup" lar halinde çalışması asıldır. 
Her gruba dahil Müfettişlerden en kıdemlisi o grubun şefi sıfatiyle çalışmaları düzenler. Bu amaçla grup şefleri; kendi gruplarındaki Müfettişlerle işe başlarken ve çalışmaların devamı sırasında toplantılar yapmak suretiyle teftiş ve tetkiklere verilecek en uygun yönü tayin, işlerin seyrini takip ve en olumlu sonuçlar alınmasını sağlıyabilecek fikir ve tedbirlerin uygulanmasını temin ederler. 
Grup şefleri çalışmaların seyri hakkında, zaman zaman, Başkanlığa özet halinde bilgi verirler. Ayrıca grup faaliyetlerinin sona ermesini takip eden bir ay içinde çalışmaların neticelerini, ilerideki yıllarda programlara alınacak aynı nev’iden teftiş ve tetkiklere ait düşünce ve teklifleri, grup Müfettişlerinin fikirlerinden de istifade suretiyle, düzenliyecekleri grup raporlarında belirtirler. 

Müfettişlerin terfii : 
A) Maaş itibariyle, 
B) Sınıf itibariyle. 

Madde 38- Yeterlik sınavını başarı ile verip 5 inci sınıf Müfettişliğe atanan Maliye Müfettişlerinin, maaş dereceleri itibariyle müteakip terfiileri genel terfi hükümleri dairesinde cereyan eder. 
Müfettişlik sınıflarından birinden diğerine terfide, birinci sınıfa kadar (Bu sınıf dahil), Müfettişin maaş derecesine bakılmayıp her sınıfta 3 yıl süre ile hizmet etmiş olması şarttır. 
Müfettişlik sıfatı muhafaza edilmek suretiyle geçici olarak idari görevlerde bulunma, Memurin Kanununa göre izin kullanma veya askerlik sebepleriyle Müfettişlik vazifesinde bulunamama halleri yukarıdaki fıkrada zikredilen 3 yıllık sürenin hesabında dikkate alınır. 

Maliye Başmüfettişliğine ve müşavir Maliye Müfettişliğine terfi : 
Madde 39 - Başmüfettişliğe terfide esas; mesleki gayret ve başarı; Bakanlık, Teftiş Kurulu, sair daire ve müesseseler ile olan münasebetler yönünden Bakanlık Makamında bırakılacak umumi intiba ve kanaatin müsbet olmasıdır. Aksi halde birinci sınıf müfettişlikteki kıdem süresini dolduran müfettişlere kanuni terfi hakları verilip başmüfettişlik ünvanı tevcih olunmaz. 
Maliye Başmüfettişliğinden Müşavir Maliye Müfettişliğine terfide esas 38 inci maddede belirtilen terfi süresi ve ehliyetdir. 

Müfettiş Muavinlerinin yetiştirilmesi ile ilgili esaslar : 
Madde 40 - Müfettiş Muavinlerinin yetiştirilmesinde şu esaslara uyulur. 
a) Maliye Müfettişliği mesleğinin gerektirdiği manevi niteliklerin yerleşmesini sağlamak, 
b) Mali mevzuat ve tatbikat ile teftiş ve tahkikat usullerini en kısa sürelerde öğretmek, 
c) İktisadi ve mali bilgilerinin gelişmesini öngörmek; bu konularda kendilerine incelemeler yaptırmak, 
d) Yabancı dil bilgisinin geliştirilmesi hususunda imkanlar sağlamak. 

Müfettiş Muavinleri yetiştirme programı : 
Madde 41 - Müfettiş Muavinleri 3 yıllık muavinlik döneminin her yılında aşağıdaki proğrama göre yetiştirilir. 
a) Birinci dönem çalışmaları : 
Bu dönem çalışmaları grup halinde yapılır. 
Yetiştirme görevi, Müfettiş Muavinlerinin sayısına göre bir veya bir kaç müfettişe verilir. Bu müfettişler çalışma proğramlarını: 
- Vezne, Değerli Kağıtlar, 
- Muhasebe 
- Zat Maaşları, 
- Gelir Servisleri,
- Tahsilat, 
- Milli Emlak Servisleri, 
nin mevzuat ve tatbikatının, teftiş usullerinin yeteri derecede öğrenilmesini sağlıyacak şekilde yönetirler ve bu programların birer örneğini Başkanlığa gönderirler. 
b) İkinci dönem çalışmaları : 
Bu dönem Müfettiş Muavinlerinin, birinci yılda görmedikleri konu ve servislerde teftiş ve incelemeler yapan müfettişlerin yanına verilmeleri asıldır. Müfetişler muavinlerin çalışmalarını kendilerinin iyi şekilde yetişmelerini sağlıyabilecek tarzda düzenlerler. 
c) Üçüncü dönem çalışmaları : 
Birinci ve ikinci dönem çalışmalarını başarı ile bitirenlere, yanında çalıştıkları müfettişlerin  mütalaaları da alınarak, Başkanlıkça re’sen teftiş, tetkik ve tahkik yetkisi verilebilir. 

Resen teftiş, tetkik ve tahkike yetkili kılınan Müfettiş Muavinleri; re’sen veya lüzumu halinde, diğer muavinlerle veya müfettişlerle birlikte vazife görürler. 
Müfettiş Muavinlerinin üçüncü döneme ait proğramları, yetişmelerinin tamamlanması hususu da gözönünde bulundurularak, Başkanlıkça düzenlenir. 

Dış ülkelerde staj: 
Madde 42- (05 Ağustos 1976 tarih ve 15668 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan "Maliye Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin 22. 32. ve 33. maddelerinin değiştirilmesi ve 21. ve 42. maddelerin Kaldırılmasına Dair Yönetmelik" uyarınca bu madde yürürlükten kaldırılmıştır). (*) 17, ( **) 18

İnceleme programları ve raporlar : 
Madde 43 - (18 Haziran 1970 tarih ve 13522 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ve yürürlükte olan son şekli) İnceleme konuları ve çalışma programları Başkanlıkça tayin ve tespit edilir. Bu programlara göre müfettişlerin, gönderildikleri dış ülkelerde ekonomik, mali ve sosyal konuları, bunların uygulanmasını incelemeleri esas olmakla 
beraber Maliye Bakanlığı dış temsilcilikleri ile, mümkün görüldüğü takdirde Milletlerarası İktisadi ve Mali  Kuruluşlarda çalışmaları da öngörülür. 
İnceleme sonuçları her konu için ayrı ayrı düzenlenecek raporlarla Başkanlığa bildirilir.Bu raporların inceleme yerlerinde düzenlenmesi esastır. Zaruri sebeplerle bu mümkün olmadığı takdirde yurda dönüşten itibaren en geç üç ay içinde raporların Başkanlığa gönderilmesi gerekir. 
Müfettişler normal inceleme proğramları dışında şahsen ilgilenecekleri veya Bakanlık yönünden önemli görecekleri konuları da, proğramlarını aksatmamak kaydıyle, inceleyebilirler. 
Bu programın icrasında sağlanan başarı derecesi, ileride Kurula yönelecek görevlere ve sağlanacak imkanlara; bu arada temin edilecek burslara göre yurt dışına müfettiş gönderilmesinde, özellikle gözönünde bulundurulur. * 19

İlmi  ve mesleki çalışmalar : 
Madde 44  - Maliye Müfettişleri işbu Yönetmelikte belirtilen teftiş, denetleme ve tahkik konuları dışında mesleki ve ilmi çalışmalara da önem verirler. 
Başkanlık bu nevi çalışmaları, Maliye Bakanlığı yönünden faydalı görülen konular da ele alınmak suretiyle ve gerektiği takdirde programa bağlıyarak, teşvik ve tanzim eder. Başarılı tetkik sonuçlarının yayınlaması için Başkanlıkça imkanlar aranır. 

- IV -
RAPORLAR, FEZLEKELER, ÖZET KAĞIDI VE TANITMA
BELGELERİ, ÇALIŞMA VE HAKEDİŞ CETVELİ, BİLDİRİM

Çalışma sonuçları - raporlar : 
Madde 45 - Maliye Müfettişleri çalışmalarının sonuçlarını, ilişkin bulundukları işlerin özelliğine göre: 
- Cevaplı rapor, 
- Basit rapor, 
- Vergi inceleme raporu, 
- Genel kuruluş raporu, 
- Genel durum raporu, 
- Tahkikat raporu, 
- Fezleke, 
- Yazı... 
ile tespit ederler. 
Rapor ve fezlekelere takvim yılı itibariyle bir genel numara verilir. Bu sıra numarası 1 Ocaktan 31 Aralık tarihine kadar devam eder. 

Cevaplı rapor : 
Madde 46 - Cevaplı raporlar, yapılan teftişlerde noksan ve hatalı bulunan ve ilgili dairelerce düzeltilmesi gereken işlemler hakkında, esas itibariyle, bir asıl ve iki örnek olarak ve her servis için ayrı ayrı düzenlenir. 
Bunların aslı birer örneği; aslı ile usulüne göre cevaplandırıldıktan sonra geri gönderilmek, örneği teftiş dosyasında saklanmak üzere, rapor numarasını taşıyan birer yazıya bağlı olarak ilgili yerlere tebliğ olunur. 
Ancak, malmüdürlükleri ile bağımsız vergi dairelerinde yapılan teftişlere ait cevaplı raporlar dörder örnek olarak hazırlanıp birer örneği, bilgi için ilgili deftardarlıklara gönderilir. 
Diğer ünitelerde yapılan teftişlere ait cevaplı raporların birer örneğinin ayrıca ikinci derecede amirlere gönderilerek bilgi verilmesi, müfettişin lüzum ve fayda görmesine bağlıdır. 
Cevaplı raporlarda : 
a) Teftiş edilen servislere hangi tarihten hangi tarihe kadar bakıldığı, 
b) Hatalı ve noksan görülen hususların kanun, tüzük, yönetmelik ve genel tebliğlerin hangi madde ve hükümlerine ilişkin bulunduğu, 
c) Mevzuata göre yapılması gereken işlemler... 
kısa ve özlü olarak belirtilir. 
Cevaplı raporlar, müfettişlikçe belirtilen süreler içinde, teftiş edilen memurla birinci ve ikinci derecede amirleri tarafından cevaplandırıldıktan sonra müfettişe iade olunur. Gelen raporlar en geç 15 gün içinde müfettiş tarafından, son görüşleri eklenerek, Başkanlığa gönderilir. 
Cevaplı raporlara ilgililerce verilen cevapların müfettişlikçe uygun görülmemesi halinde, son görüşlerin açık ve gerekçeli olarak yazılmasına önem verilir. 
Hastalık, askerlik, yurt dışı stajı gibi zaruri hallerde cevaplı raporlara ait son görüşler, Başkan yardımcılarından biri tarafından yazılabilir. 
Cevaplı raporların ilgililerce zamanında cevaplandırılması  hususunu müfettişler bizzat takip ederler. Haklı sebeplere dayanmaksızın süresinde cevaplandırılmayan raporlar hakkında, gereği yapılmak üzere, Müfettişlerce Başkanlığa bilgi verilir. 
Başkanlık son görüşleri yazılmış olarak gelen cevaplı raporları en kısa zamanda ilgili dairelere gönderir ve sonuçlarını yakından izler. 

Servis teftişlerinde; cevaplı rapor tebliğine lüzum görülmeyen hallerde durum bir yazı ile teftiş edilen daireye bildirilmekle beraber; bu yazının bir örneği de Başkanlığa gönderilir. 

"Genel kuruluş" ve "Genel durum" raporları : 
Madde 47 - Turne programlarına dahil yerlerden her biri için, teftişlerin hitamında, "Genel kuruluş" ve "Genel durum" adları ile iki ayrı basit rapor tanzim olunur. 

A - GENEL KURULUŞ RAPORU : 
Genel kuruluş raporu; teftiş edilen ünitelerin kadro ve iş hacmi, kadroların ve personelin sayı ve nitelik yönünden yeterlik dereceleri, çalışma usul ve metodları, işyerleri ve çalışma araçları ile döşeme ve demirbaş, kırtasiye ve diğer ihtiyaçları  hakkındaki görüş ve teklifleri kapsar. 
Bu raporlar, bir örneğinin Başkanlıkta alıkonacağı, birer örneğinin de ilgili dairelere gönderileceği hususu gözönünde tutularak, yeteri sayıda düzenlenir. 

B - GENEL DURUM RAPORU : 
Teftişlerin sonuçları hakkında Başkanlığa özet halinde bilgi vermek amaciyle düzenlenen genel durum raporlarına şu hususlar yazılır: 
1 - Teftiş yeri ve ünitesi, teftiş edilen servisler. yazılan raporlar, 
2 - İhbar ve şikayet konuları, bunlar üzerine yapılan tetkik ve tahkiklerin sonuçları, 
3 - Başkanlıkça proğramla beraber veya sonradan gönderilen tetkik konuları, yapılan incelemelerin sonuçları, 
4 - İşten el çektirilen, Bakanlık veya il emrine aldırılan memur varsa sayısı ve nedenleri, 
5 - Mali mevzuatın uygulanmasında görülen genel hata ve noksanlar, 
6 - Teftiş olunan yerin genel olarak ekonomik ve mali durumu, 
7 - Beş Yıllık Planın teftiş yılına, gerekirse daha evvelki yıllara, ait proğramlarının teftiş yerine ilişkin kısımlarının gerçekleştirilme safhaları hakkında bilgiler, bu hususdaki görüşler. 

Genel durum raporları, Başkanlığa birer örnek olarak gönderilir. 
Büyük merkezlerde yapılan çalışmalar sonunda düzenlenecek genel durum raporlarında B) bendinin 6 ve 7 nci fıkralarında belirtilen hususların bildirilmesi gerekmez. 

Basit raporlar : 
Madde 48 - a) Yürürlükteki kanun, tüzük, yönetmelik, karar ve genel tebliğlerde ve uygulanmalarında görülen noksanlar ve bunların düzeltilmesi yolları ile yeniden konulması gereken hüküm ve usuller hakkındaki görüş ve teklifler, 
b) Teftişlerde cevaplı raporlara bağlanması gerekli görülmeyen hususlar, 
c) Bakanlıkça tetkik ettirilen çeşitli konular hakkındaki düşünceler, 
d) Müfettişlerin mesleki ve ilmi alandaki çalışmaları sonuçları, 
Basit raporlarla bildirilir. 
Şikayet ve ihbarlar üzerine veya doğrudan doğruya yapılan inceleme ve soruşturmalar sonucunda cezai kovuşturmayı gerektirir hal görülmediği takdirde yine basit rapor düzenlenir. 
Basit raporlar, konularının ilglendirdiği daireler gözönünde tutularak, yeter sayıda hazırlanır. Bu raporlar Başkanlıkça gereği yapılmak üzere, ilgili dairelere gönderilir. 

Raporlar üzerine yapılan işlemler : 
Madde 49 - Cevaplı ve basit raporlar ile genel kuruluş raporları üzerine yapılması gereken işlemlerin ilgili dairelerde izlenmesi Başkanlığa aittir. 
Raporlar üzerine ilgili üst makamların uygulanmasını yerinde gördükleri işlemlere ait bildiriler Teftiş Kurulu Başkanlığınca, raporu yazan müfettişe; rapor birden fazla müfettişe ait ise en kıdemlisine gönderilir. 
Müfettişler yapılan tebligatı uygun ve yeterli buldukları takdirde "Görülmüştür" notu ile Başkanlığa geri gönderirler. Aksi halde konu ile ilgili görüşlerini gerekçeleriyle birlikte, en geç 15 gün içinde Başkanlığa bildirirler. 

Müfettişlerin bu yeni görüşleri karşısında dairelerin kendi tutum ve işlemlerini değiştirmemeleri halinde Başkanlık konuyu üç kıdemli müfettişe, birlikte inceletir. Bu incelemeye ait raporu, gerekirse kendi görüşünü de ekleyerek, Bakanlık makamına sunar ve durumu ilgili müfettişe de bildirir.Yapılacak işleme Bakanın kararı esas olur. 

Fezleke ve tahkikat raporları : 
Madde 50 - Memurun Muhakematı Kanununa göre yapılan tahkikatın sonuçları "Fezleke" ye; bunun dışında kalan tahkikat ise "Tahkikat raporu" na bağlanır. 
Fezleke ve tahkikat raporları; tahkik konularını ve işlenen suçların unsurları ile suçlular hakkında hangi kanun hükümlerine göre takibat yapılması gerektiğini, suçun tespit edilememesi halinde muhakemenin men’ine karar verilmesi talep ve sebeplerini belirtir. 
Düzenlenen fezleke ve tahkikat raporlarının asılları kanunen verilmesi gereken makamlara, örnekleri Başkanlığa gönderilir. 
Şu kadar ki, bunlardan merkez memurlarına ilişkin olanları, ait olduğu makamlara Başkanlık eliyle iletilir. 

Vergi inceleme raporları : 
Madde 51 - Vergi inceleme raporları, Vergi Usul Kanununa göre yapılan vergi incelemeleri sonunda düzenlenir. 
İnceleme raporları; mükellef veya vergi sorumlusu, vergi nev’i ve vergilendirme  dönemi itibariyle ayrı ayrı ve en az altı örnek olarak hazırlanır. Bunlardan üçü mükellef veya vergi sorumlusunun bağlı bulunduğu vergi dairesine; ikisi Başkanlığa gönderilir. Başkanlık gelen iki örneğin birini Gelirler Genel Müdürlüğüne iletir. 
Vergi incelemeleri sonunda hileli vergi suçu da tespit edildiği takdirde bu husus ayrı bir rapora bağlanır. Bu rapor da yine en az altı örnek olarak düzenlenip birer örneği ilgili Cumhuriyet  Savcılığı ile vergi dairesi ve muhakemat müdürlüklerine, iki örneği Başkanlığa gönderilir. Başkanlık bu iki örnekten birini Baş Hukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğüne iletir. 

Özet kağıtları : 
Madde 52 - Özet kağıtları, uzun raporlar için ve rapor sayısınca hazırlanır. Bunlara, rapordaki sıraya göre en önemli noktalarla talep ve teklif edilen hususlar kısa ve özlü bir şekilde yazılır. 

Tanıtma belgeleri : 
Madde 53 - Tanıtma belgeleri; işlemleri teftiş edilen maliye memurlarının durum ve karakterleri, mesleki bilgileri hakkındaki görüş ve düşünceleri belirtmek amaciyle ve üç örnek olarak düzenlenir. Memurların terfii, cezalandırılması ve nakilleri ile ilgili işlemlerde önemle göz önünde tutulmaları bakımından bunlarda yer alacak bilgilerin kesin kanaate dayanması gerekir. 
Teftiş gören ve kendilerine rapor tebliğ olunan memurlara ait tanıtma belgeleri sözü edilen raporlarla birlikte; bunlar dışında düzenlenenler ayrı bir yazı ile Başkanlığa gönderilir. 
Başkanlık tanıtma belgelerinin birer örneğini ilgili olduğu daireye ve özlük işlerine iletir; bir örneğini de kurul dosyasında saklar. 

Çalışma ve hakediş cetveli : 
Madde 54 - Müfettişler çalışmalarını ve bununla ilgili maaş, yolluk ve diğer haklarını aylık olarak düzenleyecekleri "Çalışma  ve Hakediş Cetveli"nde gösterirler. Bu cetvellerin ait olduğu ayı takip eden ayın en geç beşinci gününe kadar hazırlanarak Başkanlığa gönderilmesi gerekir. 
Çalışma ve Hakediş Cetvelinin birinci sahifesi aynı zamanda yazı özelliğinde olup bu sahifedeki tabloda çalışmalar gün itibariyle ve ana hatları ile belirtilir. 
Cetvelin ikinci sahifesi ay içinde yazılan raporları, Başkanlıkla yapılan haberleşmeleri, yolculuklara ait giderleri, aylık hakları ve bunlara karşılık alınan paraları gösteren tabloları içine alır. 
Çalışma ve Hakediş Cetveline yolluk bildirimi ile üçüncü örnek çek yaprağı ve varsa posta giderlerine ait liste bağlanır. 

Haberleşme: 
Madde 55 - Maliye Müfettişleri görevleri icabı Bakanlıkla (Teftiş Kurulu Başkanlığı) ve diğer makam ve dairelerle olan haberleşmelerini, genel olarak, yazı ile yaparlar. 
Acele ve fakat gizli olmayan haberleşmelerde, duruma göre telgraf veya telefon kullanılabilir. Çok gizli ve acele işler için Bakanlıkla veya müfettişler arası haberleşmede şifreli telgraf kullanılması tercih olunur. 
Müfettişler yazı ve telgraflarına bir "Genel" ve iki "Özel" numara verirler. Bu numaralar takvim yılı itibariyle sıra takip edip "Genel" numara yazılan yazı ve telgrafların tamamının adedini; "Özel"numaralar bu yazı ve telgraflardan Bakanlık ile diğer yerlere gönderilenlerin ayrı ayrı miktarlarını belli eder. 
Yazıların mümkün olduğu kadar kısa, açık ve resmi ifade tarzına uygun olmasına özellikle önem verilir. 
Müfettişler teftiş, tetkik ve tahkik çalışmaları ile ilgili olarak çeşitli daire ve makamlarla münasebetlerinde, yürürlükte olan usul ve kaidelere uyarak, doğrudan doğruya veya Başkanlık yolu ile haberleşme yaparlar. Kendilerine gelen yazı ve telgrafları, tek yazı veya telgrafla değil ayrı ayrı cevaplandırırlar. 
Müfettişler, kendilerinden sorulan hususlara, incelemeye ihtiyaç duymaları sebebiyle normal süresinde cevap veremiyeceklerse durumdan Başkanlığı haberdar eder; gecikme sebebini  bildirirler. 
Başkanlığa gönderilen yazılardan diğer dairelere  iletilmesi gerekli görülenler yeter sayıda hazırlanır. 

Kayıt ve dosya işleri : 
Madde 56 - Müfettişler yazdıkları rapor, fezleke ve diğer yazıların birer örneğini ve kendilerine gelen yazılarla resmi genelgeleri özel dosyalarında saklarlar. 
Raporlar ve fezlekeler ilgili makamlara birer yazıya bağlanarak gönderilir. Bu yazılara rapor ve fezlekenin sayısı verilir. 
Müfettişlerin çeşitli daire ve makamlara gönderdikleri rapor, fezleke ve yazılar ile kendilerine gelen yazı ve diğer haberleşme belgeleri bir "Kayıt Defterine" işlenir. 
Bunlara posta ile elden veya zimmetle gönderilmesinde "Posta Zimmet Defteri" adı ile ayrı bir defter kullanılır. 

- V -
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER

Fahri Maliye Müfettişliği : 
Madde 57- (11 Haziran 1983 gün ve 18074 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ve yürürlükte olan son şekli) Aşağıdaki koşulları taşıyanlardan (a) bendinde sayılanlara müfettişlikten ayrıldıklarında, diğerlerine bu koşulları kazandıklarında müşterek kararla Fahri Maliye Müfettişliği  ünvanı verilebilir: 
a)  En az 15 yıl Maliye Müfettişi olarak görev yapanlar, 
b)  Müfettişlik hizmetleri 15 yıldan az olmakla birlikte müfettişlikten Maliye Bakanlığı’nın diğer hizmet birimlerine atananlardan müfettişlik ve bu hizmetlerdeki görev süreleri toplamı en az 20 yıl olup genel müdür yardımcılığı düzeyine gelmiş olanlar,
c)  Müfettişlikten sonra 17/12/1960 günlü ve 160 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde belirlenen daire ve müesseselerde en az genel müdürlük düzeyindeki bir görevde, anayasal kuruluşların başkan ve üyeliğinde, yasama organında, Bakanlar Kurulu üyeliğinde bulunanlar, 
Bu sürelere müfettiş yardımcılığında ve askerlikte geçen süreler dahildir. 
Bu ünvan aylığa hak kazandırmaz ve önemli nedenlerle verilişindeki yöntemle geri alınabilir. 
Fahri Maliye Müfettişlerine, Teftiş Kurulunca, hizmet anısı olarak özel bir plaket verilir. 

Müfettişlik mühür ve belgeleri; demirbaşlar : 
Madde 58 - Maliye Müfettişlerine ve Müfettiş Muavinlerine birer resmi mühür ile kimlik belgesi verilir. 
Müfettiş ve Müfettiş Muavinleri maaş, yolluk ve diğer haklarını kredi cüzdanı ve çek kullanmak suretiyle alırlar. 

Müfettişlere; imkan ölçüsünde, yazı ve hesap makinası ve çanta gibi mesleki araç ve demirbaşlar Kurulca sağlanır. 

Maaş, yolluk ve diğer hakların alınması : 
Madde 59 - Müfettişler maaş, yolluk ve diğer haklarını ay başlarında ve çekle alırlar. Çekilen paranın hak edilen miktarı aşmaması asıldır. Ertesi aya zimmet devri ancak ayın son günlerinde, görevle ilgili olarak yolculuk yapılması halinde uygun görülebilir. 

Programlardaki sıraya uyulması : 
Madde 60 - Teftiş programlarındaki yerlerin ve teftiş ünitelerinin program sırasıyla teftiş edilmesi esastır. Başkanlığın önceden onayı alınmak kaydıyla bu sıranın değiştirilmesi mümkündür. 
Çalışmaların sonuçlarına ait bütün rapor ve yazıların teftiş yerinde düzenlenmesi, ilgili mercilere tebliği veya gönderilmesi gerekir. Zaruri görülen hallerde sözü edilen yazı ve tebliğ işleri en kısa zamanda başka yerde tamamlanabilir. 

İşlerin süresinde bitirilememesi : 
Madde 61 - Müfettişler kendilerine verilen işleri program ve yazılarda belirtilen  süreler içinde bitirirler. Süresinde tamamlanamayacağı anlaşılan işler hakkında Başkanlığa zamanında bilgi verirler. 
Müfettişler ellerindeki işleri Başkanlığın emir veya müsadesi olmaksızın başka bir müfettişe veya tetkik ve kontrol elemanına devredemezler. 

İzin kullanılması : 
Madde 62 - Memurin Kanununa göre alınan izinlere hangi gün başlandığı ve göreve dönüş tarihi Başkanlığa bildirilir. 
Başkanlıktan ayrıca müsade alımadıkça iznin, aralıksız kullanılması esastır. 

Kuruldan istifa veya nakil yolu ile ayrılanlar : 
Madde 63 - Teftiş Kurulundan istifa yolu ile veya naklen ayrılan Maliye Müfettişlerinden: 
a ) Bizzat ticaret veya serbest meslek faaliyeti ile meşgul olanlarla; özel ticari ve sınai müesseselerde görev alanlar tekrar Maliye Müfettişliğine atanmazlar. 
b ) Yukarıdaki fıkra dışında kalıp yeniden kabulleri uygun görülenler, maaş durumlarının müsaadesi ölçüsünde, Kurulda kalmış olmaları halinde yükselebilecekleri sınıfa atanmakla beraber, kıdem yönünden, dahil bulundukları promosyonun sonuna alınırlar. 

Hata ve noksanlar : 
Madde 64 - Rapor ve yazılarında açık hata ve noksanlara rastlanan müfettişler Başkanlıkça uyarılır. Uyarma sonunda görüş birliğine varılmadığı takdirde konu, Bakanlık makamının onayı ile seçilecek üç müfettişe birlikte incelettirilir. Bu inceleme sonucu Bakana arz olunur ve alınacak talimata göre işlem yapılır. 

Yönetmeliğe uyulmaması halleri : 
Madde 65 - Haklı sebep veya mazaret olmaksızın işbu Yönetmelik hükümlerine uyulmaması halleri, durumun önemine göre, görev verilmesinde olduğu kadar sınıf ve derece terfiinde de, özellikle, gözönünde tutulur. 

Kitaplık : 
Madde 66 - Maliye Teftiş Kurulunun, gerekli görülen büyük merkezlerde (Ankara, İstanbul, İzmir) birer kitaplığı bulunur. 
Bu kitaplıkların idaresi ayrı bir yönetmelikle tayin ve tespit edilir. 
Başkanlık, Kurul kitaplıklarının mesleki ve ilmi konularda zenginleşmesi için gerekli tedbirleri alır. 

Kaldırılan hükümler
Madde 67 - 30/11/1935 tarihli Vazife Talimatı, 22/4/1952 tarihli İmtihan Talimatı, 27/10/1961 tarihli Çalışma Yönetmeliği ile bunların ek ve değişiklikleri yürürlükten kaldırılmıştır. 

Geçici Madde : 
Halen Kurulda bulunan Maliye Müfettişlerinin durumu, bu Yönetmeliğin 38 inci maddesindeki esaslar dairesinde yeniden gözden geçirilerek gereken sınıf intibakları yapılır. 
Geçici Madde 1- (11 Haziran 1983 gün ve 18074 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan şekli) 57 nci madde hükümleri, bu maddede öngörülen koşulları bu yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce kazanmış olanlar hakkında da uygulanır. 

Ek Geçici Madde :  (11 Ekim 1972 gün ve 14333 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan şekli) 9 uncu maddenin 3. fıkrasındaki 2 aylık süre 1972 mali yılında bir ay olarak uygulanır. 

Yürürlük : 
Madde 68 - 17/10/1330 tarihli Maliye Teftiş Heyeti Nizamnamesi ile         Maliye Bakanlığı Teşkilat ve Vazifeleri hakkındaki 29/5/1936 tarihli ve 2996 sayılı Kanunun 5 inci maddesine göre hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.